S? "say máu" này ?ang ph?n ánh tham v?ng l?n lao c?a Trung Qu?c cho ngành bán d?n c?a mình. M?c tiêu c?a h? khá rõ ràng, ?ó là phá v? th? th?ng tr? c?a các công ty chuyên s?n xu?t và cung c?p ra th? tr??ng các linh kiên bán d?n c?a M?, Hàn Qu?c, ?ài Loan và Nh?t B?n. Chính ph? Trung Qu?c mu?n t?o ra "m?t phiên b?n Trung Qu?c" v? l?nh v?c chip, tr??c m?t là ??i v?i ph?n l?n nh?ng công ty ?ang d?n ??u ngành công ngh? t?i n??c này, sau ?ó h? d?n "v??t qua chính mình" trong cu?c ?ua h??ng t?i nh?ng con chip s? d?ng trong l?nh v?c trí tu? nhân t?o.

 

?i?u này th? hi?n rõ khi Th? t??ng Trung Qu?c Lý Kh?c C??ng ?ã g?i ngành s?n xu?t bán d?n là ?u tiên hàng ??u trong s? 10 ngành công nghi?p t?i Trung Qu?c vào tháng Ba v?a qua, và ông mu?n thúc ??y chúng trong sáng ki?n “Made in China 2025”. 

Tham v?ng này ?ã b?c l? và th? hi?n r?t rõ ràng ngay t? n?m 2014, khi Trung Qu?c ra m?t Qu? ??u t? "M?ch Tích h?p Qu?c gia" – hay còn ???c bi?t ??n v?i tên "Big Fund", v?i s? v?n ban ??u 138 t? Nhân dân t? (t??ng ???ng v?i 21,9 t? USD), và h? hy v?ng s? t?ng t?c ???c kho?n ??u t? này t? c? chính quy?n ??a ph??ng l?n kh?i t? nhân. Hi?n Big Fund ?ang trong giai ?o?n gây qu? th? hai, v?i ít nh?t 150 t? Nhân dân t?. Theo Credit Suisse ??c tính, t?ng v?n ??u t? c?a Trung Qu?c vào ngu?n Qu? này s? vào kho?ng 140 t? USD c? th?y.

 

? m?t góc ?? khác, trong l?ch s? g?n 9 n?m c?a mình, vi?n b?o tàng Shanghai Integrated Circuit c?a Trung Qu?c g?n nh? ch? là m?t n?i ?? tr? em h?c v? cách s? d?ng các con chip máy tính. Nh?ng g?n ?ây, nó ?ã tr? thành n?i thu hút s? quan tâm c?a các quan ch?c t? kh?p các t?nh, thành, ??c khu kinh t?,... c?a Trung Qu?c, khi B?c Kinh tuyên b? r?ng: Vi?c t?o ra ngành công nghi?p bán d?n ??ng ??u th? gi?i là ?u tiên hàng ??u c?a qu?c gia này.

 

Ngay c? quan ch?c ??n t? các t?nh xa xôi nh? Cam Túc, Vân Nam, th?m chí c? t? khu v?c Urumqi (Tây T?ng) và Mông C? c?ng tìm ??n ?ây ?? "???c h?c h?i v? ?i?u l?n lao ti?p theo" c?a Trung Qu?c. “Nhi?u ng??i trong s? các ??i di?n này bi?t r?t ít v? chip, nh?ng t?t c? nh?ng ng??i này ??u mu?n n?m b?t ???c c? h?i ??u t? 'ngàn n?m có m?t', v?n ?ang ???c các nhà ho?ch ??nh chính sách t?o ra.” - Ông Lance Long, giám ??c b?o tàng này cho bi?t.

Nh?ng t?i sao Trung Qu?c l?i c?n ??n các con chip? Câu tr? l?i quá d?: Trung Qu?c mu?n ch?m d?t s? ph? thu?c c?a mình vào công ngh? n??c ngoài, khi kim ng?ch nh?p kh?u hàng n?m c?a h? cho các s?n ph?m liên quan ??n bán d?n lên t?i 260 t? USD – v??t qua c? d?u m?. B?i th?, h? c?ng mu?n "d?ch chuy?n l?nh v?c s?n xu?t" c?a mình sang các s?n ph?m có giá tr? cao h?n.

 

Ngoài ra, còn có các lo ng?i v? v?n ?? an ninh qu?c gia n?a. Các con chip ?óng vai trò nh? nh?ng b? não trong các thi?t b? ?i?n t? trong các thi?t b?, t? smartphone và PC, t?i các ô tô k?t n?i và trung tâm d? li?u, hay camera an ninh; vì v?y, chúng có ?nh h??ng m?nh m? ??n ngành tình báo. Trung Qu?c mu?n ch?ng l?i các rò r? v? b?o m?t qu?c gia, nh?t là sau khi Edward Snowden - m?t c?u nhân viên tình báo M?, ?ã ti?t l? r?ng, có các m?i liên h? gi?a nh?ng nhà cung c?p công ngh? M? và ch??ng trình giám sát kh?ng l? c?a C? quan An ninh Qu?c gia M?. B?i th?, vi?c t? s?n xu?t ra các con chip càng thôi thúc chính ph? th?c hi?n s?m.

 

Tuy nhiên, không có gì ??m b?o cho thành công cho ngành chip Trung Qu?c c?. Các n? l?c tr??c ?ây c?a qu?c gia này ?? xây d?ng m?t ngành công nghi?p chip, bao g?m m?t cu?c v?n ??ng l?n vào nh?ng n?m 90, ph?n l?n ?ã không thành công, b?i công ngh? c?a h? ?ã l?c h?u, b? b? l?i quá xa phía sau so v?i nh?ng ng??i kh?ng l? toàn c?u nh? Samsung Electronics và Intel. B?i th?, theo các nhà phân tích t?i Natixis, ?i?u này làm m?c tiêu c?a Trung Qu?c v? vi?c s?n xu?t ?áp ?ng ???c 75% nhu c?u chip trong n??c vào n?m 2025 là quá tham v?ng.

 

Nh?ng không gi?ng các n? l?c tr??c ?ây - khi nh?ng kho?n ??u t? b? phân tán và không ?úng ch?, hi?n Trung Qu?c ?ang tìm ki?m các chuyên gia t? bên ngoài b?ng cách m?i chào các công ty n??c ngoài ??n thi?t l?p các c? s? s?n xu?t tiên ti?n ? trong lãnh th? c?a h?. ?i?u này s? giúp t?o ra m?t chu?i cung c?p ??y ?? và thu hút tài n?ng, có th? giúp Trung Qu?c có "b??c ti?n dài" v? công ngh? s?n xu?t chip.

 

Cùng v?i ?ó, ??ng thái m?i nh?t c?a M? khi ng?n c?n các công ty M? bán linh ki?n cho ZTE - m?t nhà s?n xu?t smartphone và cung c?p thi?t b? vi?n thông c?a Trung Qu?c, s? càng c?ng c? thêm quy?t tâm s?n xu?t chip b?ng ???c và thay th? ???c càng nhi?u nhà cung c?p n??c ngoài (cho h?) càng t?t.

 

V? phía mình, các nhà phân tích c?ng cho r?ng, Trung Qu?c ?ã h?c ???c bài h?c t? các sai l?m trong quá kh? c?a mình. Mark Li, nhà phân tích t?i Bernstein Research cho bi?t: “Nó hoàn toàn khác so v?i hàng th?p k? tr??c ?ây, khi Trung Qu?c tr?i qua m?t kinh nghi?m ?au ??n cho vi?c xây d?ng ngành bán d?n t? không gì c?. L?n này, ?ó là câu chuy?n hoàn toàn khác khi qu?c gia này ?ã có m?i y?u t? c?n thi?t, bao g?m c? m?t th? tr??ng r?ng l?n và các nhà s?n xu?t hùng m?nh trong n??c ? các l?nh v?c smartphone, tivi, PC, và c? ô tô…, ch? còn là v?n ?? th?i gian cho h? ?? thu ???c qu? ng?t.”

 

"Trái ng?t ??u tiên" cho các kho?n ??u t? l?n vào chip c?a B?c Kinh có th? ??n vào cu?i n?m 2019, khi h? b?t ??u xu?t x??ng lô chip nh? ??u tiên c?a mình. Hi?n t?i, Trung Qu?c v?n ch?a s?n xu?t ???c các lo?i chip này v?i kh?i l??ng ?? l?n. Nh?ng các giám ??c trong ngành ??u cho r?ng, chip nh? Trung Qu?c có th? gây ra m?t b??c ??t phá quan tr?ng trên th? tr??ng khi các công ty c?a h? có th? s?n xu?t chúng v?i s? l??ng ?? l?n, ?i?u có th? x?y ra trong 3 ??n 5 n?m n?a.

Và khi ?i?u ?ó x?y ra, nó có th? tác ??ng ??n 2 th? tr??ng b? nh? NAND flash và chip nh? DRAM. Vi?c s?n xu?t b? nh? NAND flash trên toàn c?u - v?i giá tr? hàng n?m lên t?i 58 t? USD, hi?n ?ang do 6 công ty ki?m soát, bao g?m: Samsung Electronics, Toshiba, Western Digital, SK Hynix, Micron Technology và Intel. Trong khi ?ó, theo hãng nghiên c?u TrendForce (?ài Loan), s? công ty th?ng tr? DRAM còn ít h?n n?a, g?m: Samsung, SK Hynix và Micron, cùng nhau n?m gi? ??n 95% th? tr??ng tr? giá 71 t? USD vào n?m 2017 v?a qua.

 

C?ng theo báo Nikkei Asia, m?t t?p ?oàn c?a Trung Qu?c - do nhà n??c ch?ng l?ng, v?i tên g?i Tsinghua Unigroup s? ?óng "m?t vai trò quan tr?ng" trong vi?c quy?t ??nh: Li?u các nhà s?n xu?t chip Trung Qu?c có th? thành công, dám thách th?c s? th?ng tr? hi?n th?i c?a các công ty s?n xu?t chip kh?ng l? nh? Samsung, Toshiba, SK Hynix trên th? tr??ng b? nh? hay không.

 

Ban ??u Tsinghua c? g?ng tìm ???ng gia nh?p vào th? tr??ng thông qua th??ng v? mua l?i Micron v?i giá 23 t? USD và tr? thành c? ?ông l?n nh?t c?a Western Digital. Tuy nhiên, c? hai v? vi?c ??u b? chính ph? M? ch?n l?i. Cùng lúc ?ó, nh?ng hãng th?ng tr? th? tr??ng chip c?ng ?ã mi?n c??ng c?p gi?y phép công ngh? c?a mình cho nh?ng ng??i ??n sau. Nh?ng các th?t b?i l?n các thông tin b?t l?i này v?n không làm gi?m b?t "s? nhi?t tình" c?a Tsinghua.

 

Hi?n Yangtze Memory Technologies - M?t Chi nhánh c?a t?p ?oàn này, ?ang b? ra 24 t? USD ?? xây d?ng m?t nhà máy chip nh? tiên ti?n ??u tiên c?a qu?c gia này t?i thành ph? V? Hán. C?ng v?i ?ó, h? ?ã chiêu m? ???c hàng ngàn k? s? t? Samsung, SK Hynix, Micron và Nanya Technology v? ??u quân và vào ngày 11/4 v?a qua, h? ?ang b?t ??u ??a các trang thi?t b? vào trong nhà máy.

 

Ch? t?ch c?a Tsinghua Unigroup, ông Zhao Weiguo thông báo r?ng, công ty s? b?t ??u s?n xu?t lô hàng ??u tiên là các chip nh? NAND Flash 32 l?p trong n?m nay. Nh?ng theo Avril Wu, m?t nhà quan sát lâu n?m c?a th? tr??ng này t?i TrendForce, cho r?ng nhi?u kh? n?ng Yangtze Memory s? không s?n sàng xu?t x??ng các chip 64 l?p, hi?n ?ang là tiêu chu?n c?a ngành công nghi?p này, ít nh?t cho ??n cu?i n?m 2019.

 

Theo nh?ng ng??i thân c?n và am t??ng s? vi?c, Apple - khách hàng l?n nh?t th? gi?i cho các chip nh? NAND Flash, g?n ?ây ?ã ??n th?m Yangtze Memory ?? tìm hi?u v? quá trình phát tri?n c?a h?. Hi?n v?n ch?a rõ, li?u nhà s?n xu?t iPhone có ch?u áp l?c t? Trung Qu?c và ph?i tìm ki?m các nhà cung c?p chip t? qu?c gia này hay không, nh?ng Apple ch?c ch?n s? mu?n ?a d?ng hóa các nhà cung c?p chip nh? ?? gi?m m?c ?? ph? thu?c vào Samsung.

 

Còn CEO c?a Samsung Electronics - ông Kim Ki-Nam và CEO Micron - ông, Sanjay Mehrotra, ??u nh?n th?c ???c "cu?c t?n công c?a Trung Qu?c" trong ngành s?n xu?t chip. Nh?ng h? ??u cho r?ng, các nhà s?n xu?t Trung Qu?c ph?i ??i m?t v?i nhi?u rào c?n công ngh? cao ?? gia nh?p th? tr??ng.

 

“Chúng tôi nh?n ra r?ng, chính ph? Trung Qu?c ?ang h? tr? tích c?c (cho các công ty m?i n?i lên trong l?nh v?c s?n xu?t chip này), nh?ng r?t khó ?? l?p ??y các kho?ng cách công ngh? trong ng?n h?n thông qua các kho?n ??u t? l?n.” - Ông Kim Ki-Nam ?ã cho bi?t nh? th?, trong cu?c h?p th??ng niên c?a công ty Samsung h?i tháng Ba v?a qua.

 

Tuy v?y, v?n có nh?ng lý do chính ?áng cho m?i lo ng?i ?ó, khi công su?t d? ki?n (v? s?n xu?t chip) c?a Trung Qu?c là r?t l?n. C? th?, Yangtze Memory d? ??nh s?n xu?t ra 300.000 ??a wafer NAND flash m?i tháng trong nh?ng n?m t?i ?ây, t??ng ???ng kho?ng 20% s?n l??ng toàn c?u hi?n t?i.

 

“Ngay c? khi ch? có 1/3 ho?c th?m chí ít h?n m?c s?n l??ng d? tính này ???c th?c hi?n trong 3 ??n 5 n?m t?i, nó c?ng có th? gây ra m?t ??t s?t gi?m m?nh v? giá chip nh? và gây t?n th??ng cho l?i nhu?n c?a các nhà cung c?p hi?n t?i.” Sean Yang, nhà phân tích t?i CINNO Th??ng H?i cho bi?t.

 

M?t khác, các nhà s?n xu?t Trung Qu?c có l?i th? ? m?t th? tr??ng kh?ng l?, v?i các nhà s?n xu?t trong n??c luôn mong mu?n s? d?ng chip trong n??c nhi?u h?n. Theo Gartner, các th??ng hi?u Trung Qu?c ki?m soát g?n 50% th? tr??ng smartphone toàn c?u, 36% th? tr??ng PC và tablet trong n?m 2017. Các c? quan chính ph? c?ng là nh?ng ng??i s? d?ng ??u tiên.

 

M?t rào c?n ti?m n?ng khác – s? h?u trí tu?, bao g?m thi?t k? chip và các k? thu?t s?n xu?t, c?ng không ph?i là m?i lo ng?i v?i các nhà s?n xu?t chip Trung Qu?c. Các nhà phân tích cho bi?t, “các v?n ?? v? s? h?u trí tu? s? không bao gi? là rào c?n cho nh?ng ng??i m?i.” - Ông Peng c?a IEK cho bi?t. “Nhi?m v? quan tr?ng nh?t là mang l?i k?t qu?, và ngay c? khi có lo ng?i v? s? h?u trí tu?, h? luôn có th? quay l?i th??ng l??ng v?i nh?ng ng??i ch?i l?n ?? dàn x?p v? vi?c v?i m?t m?c phí b?n quy?n nh?t ??nh.”, ông Peng nói.

 

??i v?i Trung Qu?c, vi?c mang l?i càng nhi?u nhà s?n xu?t chip n??c ngoài t?m c? th? gi?i là cách d? nh?t ?? ??t ???c m?c tiêu c?ng c? chu?i cung c?p nh?m h? tr? cho ngành công nghi?p m?i c?a h?.

 

“Trong dài h?n, vi?c m? r?ng các c? s? s?n xu?t ti?n b? t?i Trung Qu?c có th? là s? ?ánh ??i cho các ng??i ch?i hi?n t?i, b?i vì h? có th? ?ang giúp ?? cho các ??i th? c?nh tranh ti?m n?ng c?a mình. Nó c?ng gi?ng nh? nh?ng ng??i m?i ??n có th? ?i t?i Havard ho?c MIT ? g?n nhà h? thay vì ra n??c ngoài.” - M?t giám ??c ?i?u hành gi?u tên ? ?ài Loan cho bi?t. 

 

C?ng h?n TSMC ?ã chi ra 3 t? USD cho m?t nhà máy chip cao c?p 12 inch ? thành ph? Nam Kinh, Trung Qu?c, có kh? n?ng b?t ??u s?n xu?t vào tr??c tháng T?. Và cách không xa nhà máy c?a TSMC t?i Nam Kinh, Tsinghua Unigroup c?ng ?ang xúc ti?n xây d?ng m?t "siêu nhà máy" s?n xu?t chip nh? có t?ng kinh phí 30 t? USD, v?i di?n tích r?ng b?ng 2.380 sân bóng r?. D? án c?a Tsinghua s? ???c h??ng l?i t? b?t k? nhà cung c?p nào TSMC mang t?i c?ng ??ng này.

 

“R?t khó cho nh?ng ng??i ch?i m?i n?i có ???c s? h? tr? t?t t? các nhà cung c?p v?t li?u và thi?t b? chip hàng ??u th? gi?i, nh?ng các nhà s?n xu?t chip n??c ngoài s? mang l?i toàn b? các nhà cung c?p ?ó, th?m chí t?i các thành ph? xa xôi n?u h? có nhà máy ? ?ó.” - Ông Sheng c?a Gartner cho bi?t. 

 

“Và nh?ng nhà s?n xu?t chip n??c ngoài này có th? giúp chúng tôi ?ào t?o m?t nhóm các k? s? ?? sau này có th? làm vi?c cho các công ty c?a Trung Qu?c.”

 

??ng l?c ph?c t?p này s? ch? tr? nên tr?m tr?ng h?n khi các nhà s?n xuât Trung Qu?c tìm ???ng v??n ra sân ch?i toàn c?u. “Chúng ta s? th?y ngày càng nhi?u xung ??t v? quy?n l?i s?p t?i – gi?a các qu?c gia và sau ?ó là gi?a các nhà cung c?p trong và ngoài n??c,” - Sean Yang c?a CINNO, cho bi?t.